“Kayıp Belleğin Eşiğinde: Vakıf Kültürü ve Kaybolan Miras” Raporu Tanıtıldı
Sürdürülebilir Kalkınma ve Kent Araştırmaları Derneği (SÜRKAD) tarafından hazırlanan “Kayıp Belleğin Eşiğinde: Vakıf Kültürü ve Kaybolan Miras” başlıklı araştırma raporunun tanıtımı, 11 Ekim 2025 tarihinde düzenlenen toplantıyla gerçekleştirildi.
Etkinliğin açılışında, Restorasyon Uzmanı Yüksek Mimar Aysan Beidaghdar Shotorban tarafından raporun sunumu yapılmış; sunumda vakıf kültürünün tarihsel süreçte kentsel kimlik, sosyal dayanışma ve mekânsal süreklilik bakımından üstlendiği işlevler ele alınmıştır.
SÜRKAD tarafından yürütülen bu araştırma, vakıf kurumlarının tarih boyunca sosyal yatırım, kültürel süreklilik ve toplumsal refah alanlarındaki rolünü disiplinler arası bir perspektifle incelemektedir. Türkiye genelinde vakıflara ait 22.425 tescilli eserin mimari tipolojileri, mekânsal dağılımları ve tarihsel dönüşümleri istatistiksel olarak analiz edilmiş; bu veriler siyaset bilimi ve mimarlık disiplinlerinin kesişiminde değerlendirilmiştir.
Araştırma bulgularına göre, camiler (%28,8), çeşmeler (%16,7), türbeler (%7,8) ve hamamlar (%5,2), vakıf kültürünün kamusal adalet, kültürel süreklilik ve ortak yaşam alanı üretimindeki tarihsel rolünü ortaya koymaktadır.
Raporun sunumunda vurgulandığı üzere, bu çalışma SÜRKAD’ın 2026 yılında Türkiye ve Balkanlar’da yürütmeyi planladığı “Vakıf Kültürü ve Sürdürülebilir Toplumlar” başlıklı uluslararası araştırma ve politika geliştirme sürecinin ön hazırlığını oluşturmaktadır. Çalışmadan elde edilen bulgular, UNESCO, Avrupa Konseyi, UN-Habitat, ICOMOS ve OECD gibi uluslararası kuruluşlara sunulacak “Kültürel Mirasın Sürdürülebilir Yönetimi ve Vakıf Kültürünün Toplumsal Rolü” başlıklı politika belgesine temel teşkil edecektir.
SÜRKAD Başkanı Hüseyin Murat Lehimler, etkinlikte yaptığı konuşmada şu ifadelere yer vermiştir:
“Her vakıf eseri, geçmişle gelecek arasında kurulan sessiz bir köprüdür. Biz bu köprüleri belgeleyerek sadece tarihsel belleği değil, geleceğin toplumsal politikalarını da şekillendirmek istiyoruz.”
SÜRKAD, Birleşmiş Milletler 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nın 11. (Sürdürülebilir Şehirler ve Topluluklar) ve 16. (Barış, Adalet ve Güçlü Kurumlar) hedefleriyle uyumlu bir vizyon çerçevesinde, kültürel mirasın korunması, sosyal dayanışmanın güçlendirilmesi ve kentli haklarının kurumsallaştırılması yönünde ulusal ve uluslararası araştırma faaliyetlerini sürdürmektedir.